De Geroofde kerkklok
Opbouw van de klok
Naam van de klok: Sint-Mariaklok (volgens opzoekingen bij o.m. Bisdom Gent de lichtste van de 3 gestolen klokken)
Gewicht: 419kg (gewogen bij uitname van de klok voor herstelling).
Het woord "SWIINAERDE" dat verwijst naar het huidige Zwijnaarde.
Een wapenschild bestaande uit:
- 3 sleutels (het wapen van de Gentse Sint-Pietersabdij);
- 3 harten (het wapen van de Gentse abt Ghisleen "Ghislenus" Temmerman).
De tekst "GODE BEQUAEME SII ONS GHELUIIDT TE SAMEN PIETER, MARIA ENDE NICOLAES SIIN ONSE NAEMEN". Deze inscriptie verwijst naar 3 tegelijk gegoten klokken met de respectievelijke naam "Pieter", "Maria" en "Nicolaes".
Het terughalen van de klok
Op het einde van de 16de eeuw tijdens de Beeldenstorm werden de drie klokken uit de kerktoren van Zwijnaarde geroofd door de protestantse Calvinisten. Het bestuur van Porcaera kwam één klok op het spoor. Onze betreurde Ludo Steijaert las een artikel in een Duitse tijdschrift waar men de klok beschreef. Ze hing in de kerktoren van de Evangelische kerk in Bleckenstedt in Duitsland! Ludo stak terug het vuur aan de lont!
Kort voor Kerstmis 2012 stuurt de Porcaera-voorzitter, Eric De Keyser, een beleefd-ironische brief naar pfarrer Dirk Westphal met de vraag of de klok misschien kan terugkeren naar Zwijnaarde. Tussen 25/12/2012 en 01/01/2013 komt er een grote barst in de klok! Dit door verkeerd gebruik. Pfarrer Westphal liet zich ontvallen: "Het is de eerste keer dat de klok ons in de steek laat, bijna alsof ze aanvoelde dat ze niet van hier is en dus niet meer voor ons wilde luiden. Het is wel vreemd dat de klok bij ons een barst oploopt en tot stilzwijgen veroordeeld wordt op het ogenblijk dat er in haar Belgische thuis terug aan haar gedacht wordt."
Er werden door Eric De Keyser en Ludo Steijaert met pharrer Westphal besprekingen gevoerd over wat er mogelijk was. Aanvankelijk was er een overeenkomst tot teruggave van onze klok, mits een tussenkomst van ons voor hen, om zich een nieuwe klok te kunnen aanschaffen.
De besprekingen duurden een jaar lang! Maar plots kregen we bericht dat de teruggave niet doorging. Een geheimzinnig Duitse adellijke gemeenschap, Hans und Helga Eckensberger, stak er een voetje voor en ging zelf de herstelling van de klok bekostigen. We verkregen uiteindelijk de toestemming om een afdruk van de klok te nemen, zodat we zelf de replica konden gieten. Beeldende Kunstenaar Nadine De Meester uit Merelbeke trok samen met Eric en Ludo, vergezeld van Rudy Malfait en Ph. Van Laecke naar Bleckenstedt om de klus succesvol te klaren.
Heel het project kwam tot stand met de financiële inbreng van de Provincie Oost-Vlaanderen, als hoofdsponsor, een grote schenking van Baron Philippe de Buck, en gelden geschonken door de Zwijnaardse bevolking. Waarvoor onze oprechte dank. Ook met dank aan alle Zwijnaardenaars en Niet- Zwijnaardenaars (!) die ondanks deze dure tijden gevolg hebben gegeven aan onze oproep om financieel bij te dragen tot het welslagen van ons project en het erfgoed van ons geliefd Zwijnaarde.
Wij konden ten slotte de replica onder ruime publieke belangstelling inhuldigen. De Klok werd gezegend door bisschop Van Looy in de St.-Niklaaskerk van Zwijnaarde, waar ze op een mooie eiken sokkel te kijk staat.
Hystoriek van onze klok
1574
De kerkklok wordt tegelijk met 2 zusterklokken gegoten in de Nederlanden in opdracht van Ghisleen "Ghislenus" Temmerman, abt van de Sint-Pietersabdij.
De 3 klokken zijn bestemd voor de tot de Sint-Pietersabdij behorende parochie Zwijnaarde.
De oudste verwijzing naar een kerk te Zwijnaarde dateert van 1072, toen Robrecht De Fries door Rome werd verplicht enkele kerken en kapellen te herstellen, onder andere de kerk van Zwijnaarde, die onder de bevoegdheid van de St.-Pietersabdij viel (Bron: "Historiek van de Sint-Niklaaskerk te Zwijnaarde" - Bisdom Gent). De parochie is gecentraliseerd rond een grote kerk met klokketoren (te zien op een uit 1641 daterende afbeelding in de Flandria Illustrata)
1578
(vermoedelijk samengaand met de verwoesting van het aan de Sint-Pietersabdij toebehorend Kasteel van Zwijnaarde in 1578)
De klok en haar 2 zusterklokken worden geroofd door beeldenstormers en overgedragen aan het sinds oktober 1577 aangesteld radicaal calvinistisch Gents stadsbestuur
1585
Eén van de Zwijnaardse kerkklokken en nog een andere (onbekende) klok met dezelfde klank worden in Gent door het calvinistisch bestuur van Gent verkocht aan de Duitse hertog hertog Julius von Braunschweig-Lüneburg (*29/06/1528 +03/05/1589), die sinds 1568 (na zijn kerkelijke opleiding in Keulen en Leuven) koning is van Braunschweig-Wolfenbüttel en een aanhanger is van het protestantisme. De aankoop van de 2 gelijkgestemde klokken kadert in zijn plannen om van de stad Wolfenbüttel een "godskamp" te maken met 4 faculteitskerken die elk beschikken over een klok met dezelfde klank.
1589
Hertog Julius von Braunschweig-Lüneburg overlijdt; op dat ogenblik staat al vast dat zijn plannen voor het "godskamp" Wolfenbüttel onuitvoerbaar zijn en zijn de 4 faculteitskerken nog niet gebouwd. Na zijn overlijden laat zijn opvolger Heinrich Julius de 4 klokken voor het eerst gedurende 6 opeenvolgende weken één uur lang luiden op 4 verschillende plaatsen in Wolfenbüttel.
17de eeuw
De 4 gelijkstemmige klokken van Wolfenbüttel geraken in de loop van de tijd verspreid over Duitsland en worden in andere kerken gebruikt of omgesmolten tot kanonskogels voor een godsdienstoorlog. Hertog Heinrich Julius schenkt de Zwijnaardse klok aan de kerk van Bleckenstedt op grond van zijn patronaatsrechten en -plichten.
1766
De Zwijnaardse klok krijgt gezelschap van een kleinere klok die gegoten is in Braunschweig.
1867
9 februari omstreeks 11 uur in den voormiddag. De kerktoren van Bleckenstedt stort gedeeltelijk in na een brand, maar zowel de Zwijnaardse als de Duitse klok overleven.
1868
De Zwijnaardse en de Duitse klok worden in de heropgerichte kerktoren van Bleckenstedt gehangen
1918
De Duitse klok wordt aan het einde van de Eerste Wereldoorlog gesmolten voor oorlogsdoeleinden. De Zwijnaardse klok blijft gespaard omdat ze historisch waardevol is.
Tweede wereldoorlog 1939-1945
De Zwijnaardse klok moet afgestaan worden voor oorlogsdoeleinden, maar wordt door inwoners van Bleckenstedt verborgen in een graanopslag in Hamburg.
1947
De klok wordt teruggevonden
1948
1 Januari de klok wordt heringewijd in Bleckenstedt.
Jaarwisseling 2012/2013
De klok wordt onbruikbaar als gevolg van een 31 cm lange barst die zich eigenaardig genoeg voordoet kort nadat Pfarrer Dirk Westphal gecontacteerd wordt door de vereniging Porcaera Gemeenschap Zwijnaarde.
23 februari 2014
De klok wordt uit de kerktoren genomen en voor herstelling getransporteerd naar Nordlingen in Beieren.
11 april 2014
Herinwijding van de herstelde klok.